liczba złożona
  • sześciopak
    17.09.2008
    17.09.2008
    Szanowni Państwo, mój niepokój wzbudzają słowa typu sześciopak. W języku potocznym funkcjonują one na pewno, ale co zrobić z takim słowem w tekście do druku, zostawić? I czy poprawny byłby też zapis z cyfrą na początku?
    Agnieszka Kajak
  • Wątpliwości co do pisowni staro-cerkiewno-słowiański
    4.12.2016
    4.12.2016
    Szanowni Państwo,
    w regule [186] SO pojawia się staro-cerkiewno-słowiański z objaśnieniem ('starocerkiewna gałąź języków słowiańskich'). Wychodzi więc na to, że dwa pierwsze człony nie są równorzędnymi określeniami trzeciego, tylko cały człon starocerkiewny określa słowiański. Wydaje się, że właściwsza byłaby w takim razie pisownia starocerkiewnosłowiański” na mocy [136] i takich przykładów jak żółtobrunatnozielony. Chyba że uwaga 1 ma dotyczyć tylko kolorów.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Dres czy dresy?
    30.01.2016
    30.01.2016
    Dresy – jest liczba mnoga czy pojedyncza? Spór. Ja twierdzę że mnoga.
  • dwie dziesiętne?
    20.05.2009
    20.05.2009
    Dzień dobry,
    mam pytanie dotyczące prawidłowego zapisu liczebników cząstkowych. Czy poprawna jest konstrukcja dwie dziesiętne grama? Czy też należy używać jedynie formy: dwie dziesiąte grama? Wydaje mi się, że konstrukcja pierwsza jest zgodna z logiką języka polskiego – chodzi przecież o dwie dziesiętne części owego grama, a nie części dziesiąte. Uprzejmie proszę o odpowiedź.
    Pozdrawiam serdecznie,
    Joanna Knapik
  • Forma orzeczenia przy podmiocie szeregowym

    22.01.2021
    22.01.2021

    Zastanawia mnie, jaka powinna być forma czasownika w takim zdaniu:

    "Czasami któreś z dziadków, ciocia, wujek albo bliski przyjaciel mogą/może nauczyć was serdecznego stosunku do samych siebie". Będę wdzięczna za odpowiedź. Często spotykam podobne przypadki i za każdym razem się waham.

  • Jak się odmienia Mieszko II?
    15.04.2012
    15.04.2012
    Szanowna Redakcjo,
    chciałbym zapytać o prawidłową odmianę nazw własnych typu Mieszko II. Jak wygląda dopełniacz: Mieszka II czy też Mieszka II-ego? Która forma jest wzorcowa? Wydaje mi się, że ta pierwsza, jednak w pewnym miejscu spotkałem się z orzeczeniem, że należy odmieniać 2. człon nie tylko w mowie, ale i w piśmie. A może oba rozwiązania są akceptowane, tylko na dwóch płaszczyznach normy?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • najwięcej polskich liter
    18.03.2013
    18.03.2013
    Jakie polskie słowo zawiera najwięcej polskich znaków diakrytycznych?
    — lumay, wierny subskrybent poradni
  • Obce wyrazy kursywą (ciąg dalszy?
    4.09.2009
    4.09.2009
    Szanowni Państwo,
    państwa zalecenie dotyczące nieodmieniania nieprzyswojonych w polszczyźnie słów afrykańskich budzi jednak moją wątpliwość. W tekst redagowanej właśnie przeze mnie powieści (przekład z angielskiego), której akcja toczy się w byłej Rodezji, wplecione są wyrazy pochodzące z różnych języków afrykańskich (m. in. plemion Ndebele, Shona). Część tych wyrazów wręcz prosi się o odmianę, a nieodmieniona po prostu źle brzmi. Czy mogę je odmieniać, nawet jeśli nie są zadomowione w polszczyźnie? Podaję kilka wyrwanych z kontekstu zdań powieści, a w nawiasach znaczenie danych wyrazów. Dodam, że wszystkie afrykańskie słowa są również zamieszczone w słowniczku na końcu książki.
    Czasem pijemy herbatę tak, jak to robią Afs – zanurzamy nasze kanapki w zielonych, emaliowanych kubkach, potem odgryzamy mokry kęs i pociągamy łyk herbaty, która, zanim ją połkniemy, rozlewa się po całych ustach.
    Robimy to tylko po to, by charf [naśladować] Afs, ale w końcu zawsze wracamy do rozkładania, lizania i zgniatania [kanapek].
    Odpychamy łokciami opony i puszczamy się biegiem do zamieszkanego przez Afs khaya [domu], skąd nadpływa ten dźwięk.
    Mieszkają tu wszyscy pracownicy farmy ze swoimi żonami i picaninami [picanin – dziecko] – razem około czterdziestu rodzin.
    Kuca przy ogniu i daje nam do ssania kawałek sadza [sadza – rodzaj posiłku z kukurydzy] obtoczony w cukrze.
    Spoglądam do góry i widzę ją, jak czeka na nas na stoep [podest] i już z daleka zauważa nasze poncha.
    Och, to dlatego, że amadlozi [duchy przodków] nie potrzebują w niebie szczurów i dlatego, że n’anga [szaman] potrzebuje szczurzych pazurów, by zrobić niezwykłe muti [lekarstwo].

    Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź,
    Anna
  • Orzeczenie przy podmiocie liczebnikowo-rzeczownikowym

    3.03.2024
    3.03.2024

    Myślę, że poprawne jest użycie liczby pojedynczej / mnogiej czasownika JEST w zdaniach:

    - JEST nas 21 osób

    - SĄ nas 22 (23,24) osoby

    - JEST nas 25 (26,27,28,29,30) osób

    Czy mam rację ? Nigdzie nie mogłem znaleźć wyjaśnienia dlaczego użycie JEST / SĄ zależy w ten sposób od liczebnika.

    Z góry dziękuję

    Piotr

  • pan Zasada i pani Zasada
    8.03.2005
    8.03.2005
    Witam!
    Chciałbym zapytać, czy należy odmieniać, czy też pozostawiać bez odmiany, nazwisko Zasada, zarówno w wersji męskiej jak i żeńskiej?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego